Một bài viết vào đầu năm 4 (2021) của mình dành cho các bạn sinh viên mới vào trường
Xin chào các em. Anh là Kiên, hiện đang là sinh viên năm cuối của trường mình, và cũng đang là thành viên của tổ chức thanh niên quốc tế AIESEC. Nhìn lại chặng đường 3 năm học ở FTU, sau khi đã làm nhiều công việc khác nhau, tham gia nhiều hoạt động khác nhau, anh đã rút ra được kha khá bài học cho bản thân mà anh nghĩ rằng giá như có ai đó nói với mình từ khi còn là năm nhất thì tốt biết mấy
Mặc dù đây chỉ là những cảm nghĩ cá nhân được rút ra từ những trải nghiệm rất cá nhân mà hầu hết là vì anh có được ở AIESEC, nên nó sẽ có thể đúng, hoặc không đúng với nhiều người. Tuy nhiên thì anh mong rằng nó có thể giúp các em phần nào và sẵn sàng hơn cho chặng đường 4 năm học phía trước!
1. Peer pressure sẽ đến khi em chưa xác định được con đường mà mình muốn đi, đích mà mình muốn đến. Nói cách khác, peer pressure còn có thể là do em đang cảm thấy áp lực với sự phát triển của chính bản thân mình so với người khác, chứ không chỉ là áp lực với những gì mà người khác đạt được.
Anh nghĩ peer pressure sẽ là một trong những cảm giác mà ai cũng nên trải qua ở FTU, vì nó là “đặc sản” mà. Anh bắt đầu cảm nhận được điều này vào học kì 2 năm 3, khi mà xung quanh anh bạn bè bằng tuổi đã đi làm ở nhiều nơi, đạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi lớn. Còn nhìn lại bản thân, công việc thì không có, học hành thì cũng không quá tử tế, đến năm 3 rồi vẫn đang làm việc cho một tổ chức sinh viên. Cái mà anh có so với người khác là gì? Đó cũng chính là khoảng thời gian mà anh cố gắng chạy theo người khác, cho bằng bạn bằng bè, để đạt được cái đích của một sinh viên Ngoại thương “điển hình”. Nhưng mà đó cũng chính là khoảng thời gian anh bị quên đi những mục tiêu dài hạn của bản thân, và những điều anh đang làm không phải là thứ anh thực sự cần, chỉ là thứ mà anh không có so với người khác. Sau khoảng thời gian đó, anh nhận ra rằng: Mỗi một con người có một hướng đi riêng, một mục tiêu riêng, một đích đến riêng, vậy tại sao mình lại chỉ nhìn vào thành tựu của người khác và cảm thấy áp lực, khi mà họ có những trải nghiệm, cơ hội, và điểm mạnh rất khác so với bản thân mình? Anh đã tạm dừng lại, vạch ra một con đường thật sự rõ ràng mà mình muốn đi, những cái đích mà mình muốn đạt được trong 5-10 năm tới, và sau đó thì anh trở nên vững tin hơn vào lựa chọn của mình mà không còn bị peer pressure nữa, vì anh biết rằng “No one compares the moon to the sun”, và anh vẫn đang không ngừng tiến lên trên con đường mà mình đã chọn.
2. Việc học là việc cả đời, không chỉ dừng lại sau 4 năm đại học
Càng học nhiều, càng trải nghiệm nhiều anh càng nhận ra rằng những gì mình biết còn quá là hạn hẹp và ít ỏi. Học trên trường chỉ cho anh được kiến thức về một lĩnh vực nhất định, nhưng rồi khi có những công việc đầu tiên, anh mới thấy rằng mình cần phải nắm được kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác, rồi cả những kỹ năng mềm nữa, mới có thể làm tốt được. Không chỉ có kiến thức, mà là cả kĩ năng, tư duy và thái độ sẽ là những thứ định hình nên con người em trong công việc và cuộc sống sau này. Vậy nên thay vì nghĩ là “mình chỉ còn dành ra 4 năm nữa để học thôi”, thì anh chủ động học hỏi những kiến thức mới từ nhiều lĩnh vực khác nhau thông qua sách, thông qua các nền tảng học online miễn phí (Coursera, Linkedin, …); cải thiện các kĩ năng và rèn luyện tư duy thông qua các trải nghiệm thực tế ở công việc và hoạt động ngoại khóa. Anh nhận ra là mình rất Passionate for growth, cảm thấy thật may mắn khi học được một điều gì đó mới mỗi ngày, và muốn dành cả đời để đi học.
3. Phát triển bền vững là một thứ khá quan trọng mà nhiều người đang không để ý đến
“Khi tốt nghiệp thì mình mới chỉ có 22 tuổi thôi, và mình vẫn còn 30-40 năm sự nghiệp phía trước.” Đây là câu nói mà bản thân anh luôn dùng để tự nhắc nhở mình rằng những năm tháng này chỉ là một phần rất rất nhỏ trong cuộc đời và sự nghiệp. Dù mình có đạt được lương nghìn đô hay là vào được những công ty mơ ước khi chỉ mới ra trường, thì đó mới chỉ là sự khởi đầu cho một chặng đường vô cùng dài phía trước. Vậy nên nếu ngay từ bây giờ mình không nghĩ đến việc “phát triển bền vững” thì sẽ là bao giờ? Đối với anh, thì phát triển bền vững là sự phát triển cả về tâm, trí, lực. Không chỉ là cố gắng học tốt trên trường, đi làm để tích lũy kinh nghiệm, tham gia các hoạt động ngoại khóa để rèn luyện bản thân, mà còn là rèn luyện những thói quen tốt và một cuộc sống lành mạnh. Tất nhiên là nói vậy thôi chứ bản thân anh vẫn có những thói quen xấu lắm, như là hay ngủ muộn, hay bỏ bữa sáng, lười tập thể dục. Nhưng mà việc anh đã bắt đầu ý thức được rằng mình cần phải phát triển bền vững và vẫn đang cố gắng mỗi ngày để thay đổi là điều mà anh cảm thấy vô cùng may mắn so với bản thân mình vài năm trước.
4. Sự thấu hiểu bản thân (self-awareness) là 1 trong những điều quan trọng nhất em cần phải có được trong những năm tháng này
Đây có lẽ là bài học thú vị nhất và đắt giá nhất mà anh có được sau 3 năm đại học. Bởi vì khi ngẫm nghĩ lại thì thấy rất nhiều những vấn đề mà mình đang gặp phải: anh không biết mình phù hợp với ngành nghề gì, anh cảm thấy peer pressure, anh không biết việc học trên trường sẽ giúp ích cho sự nghiệp sau này ntn,… đều bắt nguồn từ việc anh chưa hiểu bản thân đủ nhiều, về những điểm mạnh điểm yếu, về sở thích và mong muốn thực sự của bản thân trong công việc và cuộc sống, và về hệ giá trị của bản thân. Phải thông qua những trải nghiệm khó khăn khi đứng giữa nhiều lựa chọn, những thành công và thất bại thì anh mới dần hiểu được mọi thứ xung quanh mình có ý nghĩa ntn. Anh dần không cảm thấy mông lung với lựa chọn nghề nghiệp nữa vì anh đã hiểu bản thân muốn gì và trong 5-10 năm tới mình cần đạt được điều gì. Anh dần không cảm thấy peer pressure nữa vì anh biết rõ mình vẫn đang tiến lên trên con đường mình đã chọn. Và anh dần trở nên biết yêu thương bản thân hơn, chăm sóc nó tốt hơn, vì anh biết rằng mình đang chọn để phát triển bền vững trong rất nhiều năm tới.
Anh rút ra được những điều trên là vì trong 3 năm đại học vừa qua anh đã bắt bản thân phải cố gắng trải nghiệm nhiều nhất có thể, và làm nhiều thứ nhất có thể, vì anh biết rằng đây là lúc mà mình vẫn còn “dựa dẫm” vào bố mẹ, và vẫn còn được phép sai, được phép làm lại. FTU đối với anh là một môi trường rất rất tốt, không chỉ bởi vì có rất nhiều người giỏi đang cố gắng từng ngày, mà còn là bởi sự năng động, tự do, cởi mở mà chính các bạn sinh viên ở đây đang tạo ra. Vậy nên lời khuyên cuối cùng mà anh có cho các em đó là: hãy tận dụng hiệu quả khoảng thời gian 4 năm học ở FTU và cháy hết mình nhé!